Tên di sản : Đền thờ Đại vương Thái bảo Thiệu Quận Công
Tỉnh/Thành phố : Thanh Hóa
Loại di tích :
Di tích lịch sử
Sô quyết định : Số 4735/QĐ-UBND
Giới thiệu
Di tích Đền thờ Thái Bảo Thiệu Quận công Đại Vương, Phúc Thần Nguyễn Đình Thuần được đặt ở khoảnh đất bằng phẳng của thôn Phù Lưu, huyện Đông Sơn, nay là xóm Lê xã Đông Tân, huyện Đông Sơn nằm ở vào khu vực trung lộ 6 xã thôn của hai tổng Tuyên Hóa và Quảng Chiêu với địa thế địa hình Tả Thanh Long, Hữu Bạch hổ. Phía Bắc là núi Phượng Lĩnh làm hậu chẩm. Phía Tây Nam là núi vàng là tiền án. Phía Đông Nam có dòng sông Lê gọi là Tả Thanh Long. Bên hữu có núi Cáo hình như con hổ chầu về. Ngay trước mặt là Hồ đền nước sâu, ra phía ngoài là chân ruộng trũng, rồi chân ruộng vàng, xanh rờn xa tít, từ đền đến dãy Hoàng Nghiêu khoảng 6.000m.
Vị trí đền được xây dựng trên thửa đất số 431 với diện tích 816m2. Khu vực bảo vệ bất khả xâm phạm là 350m2. Đền hướng Nam lệch 15 độ Tây.
Đền thờ Thái Bảo Thiệu Quận Công Đại Vương Nguyễn Đình Thuần xây dựng gồm 2 ngôi: Ngôi tiền đường 5 gian, ngôi chính diện (Hậu cung) 3 gian. Ngôi tiền đường 5 gian dài 14m, rộng 6,5m. Tiền đường chủ yếu bằng gỗ, hai hồi xây tường, nhưng đã sập đổ do chiến tranh, dùng chủ yếu vào việc tế lễ trong các kỳ hội, kỳ chạp.
Ngôi chính điện (Hậu cung) 3 gian kiến trúc theo kiểu vì kèo có con ngang gồm 6 hàng cột. Hàng cột hiên trước bằng cột đá cột cao 1,85m, đá vuông 17cm x 17cm. Có đá tảng cổ bòng ở dưới, trên đó có dấu bằng đá. Cột quân trước có 4 cây thì 2 cây cột đá ở hai vì thuận, cột đá vuông 20cm x 20cm, cao 2,80m, hai cột quân giữa là gỗ. Liên kết giữa cột cái và cột hiên có con ngang, con ngang chạm trổ cầu kỳ. Cột cái cao 3,60m, đường kính cột 25cm. Liên kết với cột con có xà ngang. Hai vì hồi có khóa giang theo khâu đầu ở trên, xà lỏng ở dưới. Hai vì giữa chỉ có khâu đầu giang không có xà lòng dưới. Phía sau cùng có kết cấu tương tự nhưng hai cột hiên ở hồi trốn cột, xây bằng cột gạch, hai cột giữa là gỗ. Đền cùng vách, cửa trước ở cột cái, làm cho hiên nhà rộng ra. Vì kèo gỗ, xà, hoành, rui mè gỗ lim, lợp hai ngói.
Đồ thờ và bài trí thờ:
Đền thờ Thái Bảo Quận Công: Đại Vương Nguyễn Đình Thuần ngày xưa có kiệu, lộng,..Song do biến thiên lịch sử đến nay đều bị hư hỏng, mất mát. Hiện còn 13 đạo sắc phong. Gồm 5 đạo phong cho ông Nguyễn Đình Thuần: nói về công danh tài đức của ông, có hai đạo giao trách nhiệm cho 6 xã thôn phụng thờ; 5 đạo gồm 5 đạo thời Lê Trung Hưng. Một đạo thời vua Quang Trung. Hai dạo thời Nguyễn niên hi���u Thành Thái năm thứ 2 (1890) và năm thứ 17 (1905), thời vua Khải Định năm thứ 9.
Phong cho anh của Nguyễn Đình Thuần là ông Nguyễn Đình Túc có 3 đạo. Cả ba đạo đều niên hiệu thời Lê Trung Hưng.
Một đạo phong của Nguyễn Đình Luân, ông là cháu đích tôn của cụ Nguyễn Đình Thuần phong năm 1746. Niên hiệu Cảnh Hưng năm thứ 7. Kèm theo 13 đạo sắc có hòm sắc, ống đựng sắc.